Phần chẩn đoán và điều trị bệnh tiêu hóa thông qua nội soi là một quá trình quan trọng, bao gồm việc sử dụng nội soi đường tiêu hóa trên (thực quản, dạ dày và tá tràng) cùng với nội soi đường tiêu hóa dưới (đoạn cuối hồi tràng, đại tràng và trực tràng). Đây được coi là phương pháp chẩn đoán hàng đầu giúp phát hiện, can thiệp và điều trị hiệu quả nhiều vấn đề về hệ tiêu hóa, gồm cả những trường hợp ung thư ở giai đoạn sớm.
Qua việc sử dụng nội soi, các bác sĩ có khả năng quan sát trực tiếp những tổn thương trong các bộ phận của hệ tiêu hóa, cũng như thu thập mẫu sinh thiết từ niêm mạc để kiểm tra vi khuẩn H.P hoặc phân tích bệnh lý. Từ đó, họ có thể đưa ra chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp. Ngoài ra, phương pháp nội soi còn hỗ trợ các thủ thuật can thiệp như loại bỏ dị vật, ngừng chảy máu, cắt bỏ polyp, nong hẹp và đặt stent.
Không chỉ yêu cầu trang bị hiện đại, kiến thức và kỹ năng của các chuyên gia, hiệu quả của việc chẩn đoán và can thiệp qua nội soi còn phụ thuộc vào sự hợp tác của bệnh nhân. Để đảm bảo việc chẩn đoán chính xác và hạn chế rủi ro, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ trước và sau khi thực hiện nội soi. Dưới đây là một số điều cần chú ý để giảm thiểu sự khó chịu sau quá trình nội soi tiêu hóa.
- Vệ sinh răng miệng: Quá trình nội soi có thể gây khó chịu và đau rát họng, khiến việc nuốt nước bọt trở nên khó khăn. Sau khi nội soi dạ dày, quá trình vệ sinh răng miệng bằng nước muối sinh lý sẽ giúp hạn chế viêm nhiễm và sát trùng miệng, họng. Ngoài ra, nên tránh nói quá nhiều trong ngày đầu và không khạc nhổ để tránh kích thích hoặc tổn thương họng, gây ra cảm giác đau rát và tăng khả năng nhiễm trùng.
- Tự lái xe: Trong quá trình nội soi, người bệnh thường sử dụng thuốc an thần, giảm đau hoặc gây mê. Đồng thời, trước khi tiến hành quá trình này, họ cần phải nhịn ăn trong khoảng 6-8 tiếng. Điều này có thể dẫn đến cảm giác chóng mặt, hoa mắt, run hoặc yếu chân tay. Việc tự lái xe trong tình trạng này không an toàn, do đó nên nghỉ ngơi và không tự lái xe để đảm bảo sự an toàn.
- Không chú ý đến ăn uống: Sự ăn uống quá nhiều, chế độ dinh dưỡng không cân đối hoặc sử dụng thực phẩm không thích hợp có thể làm cho cảm giác đau bụng, buồn nôn và mệt mỏi kéo dài sau quá trình nội soi. Sau khi nội soi, người bệnh cần tỉnh táo và có thể uống nước lọc hoặc sữa tươi mát, ăn cháo để giảm cảm giác đói và nóng rát ở họng. Nên tránh sử dụng sữa hoặc nước đường do vị ngọt có thể làm tăng cảm giác đau rát ở họng. Nếu quá trình nội soi không liên quan đến các thủ thuật can thiệp, người bệnh có thể ăn uống bình thường ngay sau quá trình nội soi.
- Hút thuốc lá, uống rượu bia và nước có gas: Trong quá trình nội soi, các bộ phận tiêu hóa có thể bị tổn thương. Vì vậy, để tránh kích thích các vùng bị tổn thương này, người bệnh không nên uống các loại nước ép hoa quả chua như nước cam, bưởi, dứa, cóc… Thuốc lá, cà phê, bia rượu và nước có gas cũng nên tránh, vì chúng có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày và tạo điều kiện cho các biểu hiện không mong muốn.
- Tái khám: Sau quá trình nội soi, bác sĩ thường sẽ đặt lịch tái khám để theo dõi tình trạng. Người bệnh cần tuân thủ lịch hẹn này để đảm bảo rằng tình trạng bệnh được kiểm soát tốt, kế hoạch điều trị đạt hiệu quả tốt và biến chứng được hạn chế.
Các chuyên gia cũng khuyến nghị, sau khi nội soi dạ dày đại tràng, có thể xuất hiện các triệu chứng như buồn nôn, đau bụng hoặc đi tiêu ra máu trong 1-2 ngày sau các thủ thuật như cắt polyp hoặc sinh thiết. Thường thì các triệu chứng này sẽ cải thiện sau thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu có các triệu chứng nôn kéo dài kèm theo nôn ra máu, đau ngực, đau bụng dữ dội, tiêu ra máu nhiều, sốt, chóng mặt và các triệu chứng không bình thường khác, người bệnh nên đi khám ngay để được bác sĩ hỗ trợ và điều trị kịp thời.