Các chuyên gia y tế khuyến cáo rằng trào ngược dạ dày thực quản là một hiện tượng sinh lý bình thường xảy ra ở mọi người khỏe mạnh. Trung bình, trong vòng 24 giờ, có khoảng dưới 40 lần trào ngược xảy ra. Tuy nhiên, bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) có thể gây ra những triệu chứng khó chịu liên quan đến hệ tiêu hóa và ngoài hệ tiêu hóa.
Các triệu chứng thông thường của bệnh bao gồm ợ nóng, nôn trớ, ho khan, tức ngực, khó nuốt, đau họng, khàn giọng… Bệnh thường không nguy hiểm, nhưng nếu không được điều trị hoặc không có sự cải thiện, nó có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Bác sĩ cũng lưu ý rằng những thói quen hàng ngày không khoa học và lối sống không lành mạnh có thể làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày thực quản.
- Ăn quá no: Ăn một lượng lớn thức ăn trong một lần có thể tạo áp lực lên dạ dày và gây trào ngược.
- Mặc quần áo bó: Mặc quần áo quá chật có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa bằng cách áp lực lên dạ dày và đẩy axit lên thực quản, gây khó tiêu, ợ nóng và chướng bụng sau khi ăn.
- Hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể gây viêm thực quản và uống rượu kích hoạt trào ngược. Hút thuốc làm yếu cơ vòng thực quản dưới, khiến chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản và gây tổn thương niêm mạc.
- Ăn thực phẩm kích thích: Thức ăn cay, chiên rán, béo, chocolate, tỏi, hành tây, rượu, cà phê, đồ uống có ga… có thể ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa và làm giãn cơ vòng dưới thực quản, tăng tiết axit dạ dày. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
- Đi ngủ ngay sau khi ăn: Đi ngủ hoặc nằm ngay sau khi ăn làm tăng axit dạ dày. Thói quen này gây cảm giác đầy hơi, khó tiêu, đặc biệt là đối với những người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
Người bệnh có thể kiểm soát các triệu chứng bằng cách điều chỉnh lối sống và sử dụng thuốc khi cần. Điều này bao gồm duy trì cân nặng hợp lý, ăn những bữa nhỏ, giảm chất béo, ngồi thẳng lưng khi ăn, tránh ăn trước khi đi ngủ và ngừng hút thuốc. Nếu triệu chứng trào ngược axit hoặc ợ chua xuất hiện nhiều hơn 2 lần mỗi tuần trong vài tuần, nên sử dụng thuốc chống ợ chua và thuốc kháng axit. Nếu các triệu chứng không cải thiện, người bệnh nên thăm khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
Các yếu tố nguy cơ có thể làm bệnh trào ngược dạ dày thực quản trở nặng bao gồm tuổi trên 50, thừa cân hoặc béo phì, hút thuốc, căng thẳng thường xuyên, trầm cảm và ít hoạt động thể chất. Bệnh này cũng có thể gây ra một số biến chứng như viêm thực quản, chảy máu thực quản, hẹp đường tiêu hóa, khó nuốt và ung thư thực quản. Trào ngược cũng có thể gây ra các biến chứng khác ngoài hệ tiêu hóa như mòn răng, viêm thanh quản, ho, hen suyễn, viêm xoang và xơ phổi vô căn.
Sử dụng nội soi thực quản dạ dày có giá trị để chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày thực quản khi có viêm thực quản. Nếu không có tổn thương trên thực quản, bệnh nhân không mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Thực tế, khoảng 80-90% bệnh nhân bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản không có tổn thương trực quản trên nội soi. Tiêu chuẩn “vàng” để chẩn đoán và loại trừ bệnh dạ dày thực quản là đo pH và trở kháng của thực quản.