Nhiễm khuẩn H.P, căng thẳng, ăn thực phẩm cay, chứa nhiều axit,… có thể khiến bạn bị dư thừa axit trong dạ dày.
Axit dạ dày đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn, biến chất thô thành các chất dinh dưỡng và năng lượng cần thiết cho cơ thể. Tuy nhiên, một lượng axit quá lớn trong dạ dày có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến các hormone bảo vệ niêm mạc dạ dày, làm cho chúng bị quá tải, dẫn đến việc hình thành loét và xuất hiện nhiều triệu chứng khác. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự dư thừa axit dạ dày trong cơ thể.
- Hội chứng Zollinger-Ellison: Đây là một tình trạng hiếm gặp, còn được gọi là u tiết gastrin. U này gây ra gastrin, một loại hormone kích thích sự sản xuất axit, thường xuất hiện trong tụy hoặc thành tá tràng. Bệnh này gây tăng tiết axit dạ dày và gây loét dạ dày và tá tràng.
- Vi khuẩn H. pylori (H.P): Đây là một loại vi khuẩn gây hại cho các mô trong dạ dày và tá tràng (phần đầu của ruột non). Nhiễm vi khuẩn H.P trong giai đoạn cấp tính có thể dẫn đến tăng axit dạ dày. Tuy nhiên, nhiễm trùng mạn tính bởi vi khuẩn này lại làm giảm tiết axit dạ dày.
- Căng thẳng: Theo nghiên cứu của Đại học Arizona (Mỹ), cảm giác căng thẳng có thể làm tăng mức axit trong dạ dày. Căng thẳng mạn tính cũng làm giảm sự sản xuất hormone prostaglandin bảo vệ niêm mạc dạ dày khỏi axit, tăng nguy cơ phát triển loét.
- Viêm loét: Loét dạ dày thường xảy ra ở những người thường xuyên gặp căng thẳng, sử dụng nhiều thuốc chống viêm không steroid hoặc bị nhiễm vi khuẩn H.P. Viêm loét là một yếu tố làm tăng sự sản xuất axit dạ dày.
- Thuốc: Các loại thuốc như thuốc chẹn histamine 2 (H2), famotidine và thuốc ức chế bơm proton giúp giảm sự sản xuất axit trong dạ dày. Tuy nhiên, nếu sử dụng những loại thuốc này thường xuyên và ngừng đột ngột, có thể gây sự tăng sản xuất axit dạ dày trở lại.
- Ăn uống: Tiêu thụ một số thực phẩm chứa nhiều axit như thịt đỏ, trái cây thuộc họ cam quýt, cà chua… hoặc ăn nhanh, ăn quá no, tiêu thụ thức ăn cay, uống rượu và bia… đều gây tổn thương đến dạ dày và là nguyên nhân gây tăng axit. Tình trạng này có thể được cải thiện thông qua việc sử dụng thuốc không kê đơn và thay đổi lối sống. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
Axit dạ dày có mức độ cao thường gây ra những triệu chứng phổ biến như ợ nóng, cảm giác chua trong miệng, hơi thở hôi, hoặc nấc cục, giọng nói khàn, sự phình to của bụng, buồn nôn và tiêu chảy. Tình trạng này cũng có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng hơn như loét dạ dày do axit ăn mòn niêm mạc, bệnh trào ngược dạ dày-thực quản và xuất huyết trong hệ tiêu hóa. Nguyên nhân của tình trạng này là do axit dạ dày tràn vào hệ tiêu hóa (ruột, tuyến tụy) gây tổn thương và xuất huyết.
Người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc nhằm giảm sự sản xuất axit trong dạ dày và giảm các triệu chứng. Trong trường hợp nguyên nhân gây ra sự tăng axit trong dạ dày là nhiễm vi khuẩn H.P, việc sử dụng thuốc kháng sinh có thể ngăn chặn nhiễm trùng và giải quyết các triệu chứng. Trong trường hợp bị u tiết gastrin, việc điều trị sẽ khó khăn hơn, và cần phẫu thuật để loại bỏ khối u và thực hiện liệu pháp hóa trị. Người bệnh cũng có thể sử dụng thuốc ức chế bơm proton để ngăn chặn tiết axit vào ruột từ u gastrin. Khi triệu chứng của axit dạ dày dư thừa trở nên kéo dài, nghiêm trọng hơn hoặc không giảm khi điều trị tại nhà, người bệnh nên nhập viện để được chăm sóc chuyên môn.