Việc sử dụng nội soi dạ dày để phát hiện ung thư đang gặp phải sự e ngại từ một số người. Tuy nhiên, phương pháp này lại rất quan trọng để phát hiện các tổn thương khó nhận biết và nghi ngờ ung thư dạ dày.

Theo GS.TS Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức, tại Nhật Bản, 40% số ca phẫu thuật ung thư dạ dày được thực hiện dưới hình ảnh nội soi hỗ trợ phẫu thuật và tỷ lệ này đang tăng lên do sự phát hiện sớm. Mặc dù nội soi dạ dày được áp dụng rộng rãi tại nhiều bệnh viện ở Việt Nam, số lượng bệnh nhân được phát hiện sớm vẫn còn hạn chế do nhiều người e ngại việc khám sức khỏe định kỳ và sợ nội soi dạ dày.

Nội soi dạ dày
Nội soi dạ dày

Theo TS.BS Bùi Ánh Tuyết, Trưởng khoa Nội soi thăm dò chức năng (BV K), việc phát hiện ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm là yếu tố quan trọng để đạt được hiệu quả điều trị tối đa. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tỉ lệ phát hiện sớm ung thư dạ dày thấp chỉ khoảng 10% bệnh nhân K dạ dày được phát hiện sớm qua nội soi do nhiều người có tâm lý e ngại nội soi hoặc tự mua thuốc điều trị khi thấy đầy hơi, khó tiêu…

Trong thực tế, nhiều người khi bị đau bụng, đầy hơi, khó tiêu thì nghĩ ngay đến đau dạ dày và tự mua vài liều thuốc về uống. Nếu cảm thấy đỡ rồi thì thường không đi khám, hoặc nếu đi khám thì ngại nội soi dạ dày. Tuy nhiên, dạ dày là một cơ quan rỗng, tương tự như một quả bóng, nên không thể thấy được những tổn thương bên trong bằng cách khám bên ngoài. Việc siêu âm, chụp dạ dày cũng chỉ phát hiện được một chừng mực, và thường chỉ khi bệnh đã ở giai đoạn muộn do khối u quá lớn.

GS Giang cho biết: “Đối với ung thư dạ dày, để phát hiện không chỉ đơn giản khám sức khỏe thông thường mà buộc phải tiến hành nội soi dạ dày để có thể phát hiện sớm ung thư. Vì vậy, những người có chỉ định nội soi dạ dày đừng e ngại. Việc nội soi không chỉ cho phép phát hiện các tổn thương “lạ” nghi ngờ ung thư dạ dày, các bác sĩ sẽ lấy mẫu tế bào để sinh thiết, mà hiện nay nó còn là phương pháp điều trị ung thư dạ dày giai đoạn sớm”.

Nhiều người đến viện kiểm tra sức khỏe với tâm lý chỉ nghĩ đơn giản là bị đau dạ dày, một căn bệnh phổ biến của người Việt. Vì thế, không ít người rất bất ngờ khi được chẩn đoán ung thư dạ dày từ những dấu hiệu dễ nhầm lẫn với đau dạ dày thông thường.

Phương pháp tốt nhất để phát hiện sàng lọc sớm ung thư dạ dày hiện nay là sử dụng nội soi dạ dày bằng ống mềm, cho phép đánh giá toàn bộ niêm mạc trong dạ dày. Nếu có tổn thương, chúng ta có thể sử dụng phương pháp sinh thiết để chẩn đoán sớm ung thư dạ dày. Nếu phát hiện sớm, người bệnh có thể tiến hành nội soi hớt phần niêm mạc bị ung thư và giữ nguyên dạ dày, qua đó kéo dài thêm vài năm sống. Trong khi đó, ở giai đoạn muộn, bệnh nhân phải phẫu thuật hoặc tiến hành xạ trị, nhưng cơ hội sống của họ vẫn rất khó khăn.

Theo GS Giang, việc nội soi định kỳ ở người có tiền sử đau dạ dày, nhiễm vi khuẩn HP là vô cùng quan trọng để phát hiện sớm những tổn thương dạ dày mãn tính như viêm teo dạ dày, loạn sản niêm mạc dạ dày. Đáng chú ý, có những ung thư dạ dày không biểu hiện triệu chứng, vì vậy, người trên 50 tuổi có HP dương tính, ngay cả khi không biểu hiện triệu chứng, cũng nên thực hiện nội soi một lần mỗi năm để phát hiện những tổn thương dạ dày mãn tính.

Theo GS Giang, người dân nên khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần. Nhiều quốc gia trên thế giới đã thực hiện chương trình sàng lọc ung thư dạ dày toàn quốc, áp dụng cho những người từ 40 tuổi trở lên và thực hiện soi dạ dày 2 năm một lần. Tại Việt Nam, GS Giang khuyến cáo những người có bệnh lý đường tiêu hóa cần chủ động đi khám, nội soi dạ dày ngay khi có các triệu chứng như đau dạ dày, khó tiêu, nôn, buồn nôn… Những người từng bị chẩn đoán bệnh viêm loét dạ dày hay các rối loạn tiêu hóa điều trị nội khoa lâu không đỡ cũng nên đi nội soi để phát hiện bệnh kịp thời.

Hiện nay, nội soi dạ dày rất đơn giản và chỉ mất vài phút để thực hiện. Quá trình này có thể được thực hiện bằng cách soi “sống” hoặc dùng phương pháp nội soi gây mê, cho phép phát hiện nguy cơ ung thư dạ dày kịp thời để điều trị.